Çatışma Yönetimi Stratejilerinde Duygusal Zekâ Boyutlarının Rolü
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.18011291Anahtar Kelimeler:
Duygusal Zeka, Çatışma Yönetimi, Çatışma Yönetimi StratejileriÖzet
Çatışmaların ortaya çıkışı bireysel algılar ve duygularla yakından ilişkilidir. Çatışma alanlarını doğru bir şekilde tespit edip etkili bir şekilde yönetebilmek, insanların duygularını ve bu duygulara yol açan nedenleri doğru bir şekilde anlamayı ve kavramayı gerektirir. Kastamonu Organize Sanayi Bölgesi'nde (Türkiye) faaliyet gösteren şirketlerin çalışanlarını kapsayan bu çalışma, duygusal zekânın çatışma yönetimi stratejileri üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Duygusal zekâ ve çatışma yönetimi ölçekleri kullanılarak 402 çalışanla bir anket gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada kavramlararası ilişkilerin tespitinde korelasyon ve çoklu regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma bulguları, duygusal zekânın genel olarak çatışma yönetimi üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Duyguları düzenleme ve duyguları kullanma boyutları, çatışma yönetimi stratejilerinden rekabetçi ve kaçınma odaklı stratejileri olumlu yönde etkilerken, başkalarının duygularını değerlendirme boyutunun uzlaşma stratejilerini desteklediği, kaçınma stratejilerini ise olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Çatışma yönetiminde iş birliğini artıran tek boyutun "duyguları kullanma" olduğu görülmüştür. Ayrıca, kişinin kendi duygularına odaklanmasının uzlaşma yönlü davranışları engellediği ortaya çıkmıştır. Çatışma yönetiminde etkili stratejilerin kullanımında duygusal zekânın geliştirilmesinin gerektiği değerlendirilmektedir. Örgütler ve yöneticiler tarafından çalışanların duygusal zekâ becerilerinin geliştirilmesine yatırım yapılmasının, çatışmaların optimum düzeyde sürdürülmesine ve yönetilmesine önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
İndirmeler
Referanslar
Al‐Hamdan, Z., Al‐Ta'amneh, I., Rayan, A., & Bawadi, H. (2018). The impact of emotional intelligence on conflict management styles used by jordanian nurse managers. Journal of Nursing Management, 27(3), 560-566. https://doi.org/10.1111/jonm.12711
Ali, M., Ali, S., Ahmad, I., & Bano, K. (2024). Exploring the connection between a leader's emotional intelligence and their effectiveness in managing teams and organization. Review of Applied Management and Social Sciences, 7(4), 623-634. https://doi.org/10.47067/ramss.v7i4.404
Alper Ay, F. (2018). Örgütsel davranışta ve insan kaynakları yönetim uygulamalarında örgütsel vatandaşlık davranışı. Beta Yayınevi, İstanbul.
Alper Ay, F. (2024). The relationship between work motivation and productivity: Bibliometric analysis of articles from 1953 to 2024. Human Systems Management, (Preprint), 1-22.
Amponsah, K. D., Salifu, I., Yeboah, R., & Commey-Mintah, P. (2024). Emotional intelligence and academic performance: how does the relationship work among pre-service teachers in Ghana? Cogent Education, 11(1). https://doi.org/10.1080/2331186X.2024.2305557
Ari, A. (2024), "A strange texture of non-violent activism: the Nasarawa women peace leadership emerging from the 2023 Nigeria elections", International Journal of Public Leadership, Vol. 20 No. 3/4, pp. 237-255. https://doi.org/10.1108/IJPL-06-2023-0050
Atak, M. (2016). A research on the effect of emotional intelligence level on conflict management skill. The International Journal of Research in Teacher Education, 7(3), 28-43.
Başoğul, C. and Özgür, G. (2016). Role of emotional intelligence in conflict management strategies of nurses. Asian Nursing Research, 10(3), 228-233. https://doi.org/10.1016/j.anr.2016.07.002
Chen, H. X., Xu, X., & Phillips, P. (2019). Emotional intelligence and conflict management styles. International Journal of Organizational Analysis, 27(3), 458-470.
Dissanayake, W. and Kodagoda, D. (2021). Nexus of emotional intelligence (ei), need for affiliation (naff), integrating style of conflict resolution: a case study of dispute resolution among undergraduates in sri lankan state universities. Kdu Journal of Multidisciplinary Studies, 3(2), 35-47. https://doi.org/10.4038/kjms.v3i2.27
Evans, K. (2024). Role of Emotional Intelligence in Negotiation Effectiveness during International Trade Conflicts in Burundi. European Journal of Conflict Management, 4(1), 47-56. https://doi.org/10.47672/ejcm.2078
Folger, J. P., Poole, M. S., & Stutman, R. K. (2021). Working through conflict: Strategies for relationships, groups, and organizations. Routledge.
Gannon, N., & Ranzijn, R. (2005). Does emotional intelligence predict unique variance in life satisfaction beyond IQ and personality? Personality and Individual Differences, 38(6), 1353-1364. https://doi.org/10.1016/j.paid.2004.09.001
Goleman, D. (2000). Leadership That Gets Results. Harvard Business Review. 78 ( 2 ), 78 – 90 .
Goleman, D. (2004). What makes a leader?. In Organizational influence processes (pp. 229-241). Routledge.
Haber-Curran, P. (2024). Emotional Intelligence: A Cornerstone—And Foundation—For Peace Leadership. Journal of Leadership Studies, 18(3), 62-68. https://doi.org/10.1002/jls.21912
Hırlak, B., Taşlıyan, M., Fidan, E. ve Gül, H. (2017). Duygusal zekânın iş performansı ve bazı demografik özellikler ile ilişkisi: Kahramanmaraş’ta üretim sektöründe bir uygulama. Kesit Akademi Dergisi, (9), 108-130.
Johnson, D.W. and Johnson, F.P. (2000), Joining Together: Group Theory and Group Skills, 7th eds, Allyn and Bacon, Boston.
Jordan, P. J. ve Troth, A. C. (2004). Managing emotions during team problem solving: emotional intellıgence and conflict resolution. Human Perfonmance, 17 (2), 195-218.
Jung, C. G. (1971). Psychological types: The collected works of CG Jung. Princeton University Press, 18, 169-170.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kamil Kazan, M. (1997). Culture and conflict management: A theoretical framework. International Journal of Conflict Management, 8(4), 338-360.
Kerr, R., Garvin, J., Heaton, N. and Boyle, E. (2006), “Emotional intelligence and leadership effectiveness”, Leadership and Organization Development Journal, Vol. 27 No. 4, pp. 265-279.
Kırcaali-İftar, G. (1999). Ölçme. A. A. Bir (Ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri içinde (ss.11-22), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1081.
Koçel, T. (2023). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayım. 19.Baskı.
Lawani, K., Arias Abad, L. A., Craig, N., Hare, B., & Cameron, I. (2024). Exploring emotional intelligence and conflict management styles in Dominican Republic construction industry. Journal of Engineering, Design and Technology, 22(1), 89-119. https://doi.org/10.1108/JEDT-09-2021-0485
Lee, F. M. (2003). Conflict management styles and emotional intelligence of faculty and staff at a selected college In Southern Taıwan (Unpublished doctorial thesis). Division of Educational Administration Adult And Higher Education Program In The Graduate School. The University Of South Dakota.
Lopes, T., & Soares, A. (2024). Toxic Leadership and Turnover Intentions: Emotional Intelligence as a Moderator of This Relationship. Administrative Sciences, 15(1), 26. https://doi.org/10.3390/admsci15010026
Luthans, F., (2011). Organizational Behavior, An evidence- based approach. 12th.edition. McGraw-Hill, New York.
Mayer, J. D. & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? P. Salovey and D. J. Sluyter (Eds.), Emotional development and emotional intelligence, Basic Books, New York.
Mesquite, B., & Frijda, N. H. (1992). Cultural variations in emotions: A review. Psychological Bulletin, 112, 179-204.
Muthumani, S., & Kumar, M. M. (2023). Conflict management strategies: an empirical study on industrial conflict effect on employees' productivity. International Journal of System Assurance Engineering and Management, 14(6), 2301-2311. https://doi.org/10.1007/s13198-023-02073-1
Naugler, C. (2024). Conflict Management. Clinical Laboratory Management, 144-150.
Ogele, E. P. (2022). Conflicts and conflict management in local government council in rivers state, Nigeria: A study of Port Harcourt city local government council, 2015-2021. British International Journal of Education and Social Sciences, 9(10).10-26.
Olsson, I. (2024). Revealing the effect of emotional intelligence on organizational effectiveness: perspectives from industrial-organizational psychology. International Journal of Psychological Studies, 16(2), 70. https://doi.org/10.5539/ijps.v16n2p70
Özdemir, A., Özdemir, A. Y. (2007). Duygusal Zeka ve Çatışma Yönetimi Stratejileri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Üniversitede Çalışan Akademik ve İdari Personel Üzerine Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(18), 393-410.
Özduyan Kılıç M, Duygulu S. (2024). Investigating Conflict Management Styles and Emotional Intelligence of Unit Charge Nurses. Mediterr Nurs Midwifery Mediterr Nurs Midwifery. 4(3): 166-172. DOI: 10.4274/MNM.2024.23150
Parent-Lamarch,A and Saade, S. (2024), "Interpersonal conflict and psychological well-being at work: the beneficial effects of teleworking and emotional intelligence", International Journal of Conflict Management, Vol. 35 No. 3, pp. 547-566. https://doi.org/10.1108/IJCMA-06-2023-0117
Pooya, A., Barfoei, H. R., Kargozar, N., & Maleki, F. (2013). Relationship between emotional intelligence and conflict management strategies. Research Journal of Recent Sciences, ISSN, 2277, 2502.
Rahi, S. (2017). Research design and methods: A systematic review of research paradigms, sampling issues and instruments development. International Journal of Economics & Management Sciences, 6(2), 1-5. DOI: 10.4172/2162-6359.1000403.
Rahim, A. M., Psenicka, C., Polychroniou, P., Zhao, J. H., Yu, C. S., Anita Chan, K., ... & van Wyk, R. (2002). A model of emotional intelligence and conflict management strategies: A study in seven countries. The International journal of organizational analysis, 10(4), 302-326.
Rahim, A., & Bonoma, T. V. (1979). Managing organizational conflict: A model for diagnosis and intervention. Psychological reports, 44(3_suppl), 1323-1344.
Rahim, M. A. (2023). Managing conflict in organizations. Routledge.
Robbins, S.P., & Judge, T.A. (2015). Organizational Behavior. 15th Edition, New York: Prentice Hall/Pearson Education.
Ruble, T. L., & Thomas, K. W. (1976). Support for a two-dimensional model of conflict behavior. Organizational behavior and human performance, 16(1), 143-155.
Santiago, N. (2024). Role of emotional intelligence in conflict resolution and prevention in colombia. Journal of Conflict Management, 4(1), 14-25. https://doi.org/10.47604/jcm.2381
Schlegel, K., de Jong, M. and Boros, S. (2025), "Conflict management 101: how emotional intelligence can make or break a manager", International Journal of Conflict Management, Vol. 36 No. 1, pp. 145-165. https://doi.org/10.1108/IJCMA-09-2023-0171
Schutte, N. S., Malouff, J. M., Simunek, M., McKenley, J., & Hollander, S. (2002). Characteristic emotional intelligence and emotional well-being. Cognition and Emotion, 16(6), 769–785. https://doi.org/10.1080/02699930143000482
Sekaran, U. (2003). Research methods for business. Fourth Edition, John Wiley & Sons İnc.
Shamoradi, S. N., Jahangiri, P., Chahardoli, T., Tirafkan, K., & Mohajeran, B. (2014). Studying the effect of emotional intelligence on conflict management styles. Kuwait Chapter of the Arabian Journal of Business and Management Review, 4(1), 390.
Shkëmbi, F., & Treska, V. The Influence of Emotional Intelligence in the Choice of Conflict Resolution Strategy. International Research Journal of Multidisciplinary Scope (IRJMS), 5(1), 144-156. DOI: 10.47857/irjms.2024.v05i01.0181
Sinha, J. B. P. (2008). Culture and organizational behaviour. Sage Puplications India Pvt Ltd.
Sintya, R., Wardi, Y., & Thaib, I. (2023). Hubungan antara kecerdasan emosional dan kepemimpinan: sebuah tinjauan sistematis. Jurnal Ekonomi Manajemen, 9(2), 96-104. https://doi.org/10.37058/jem.v9i2.7154
Sökmen, A., & Yazıcıoğlu, İ. (2005). Thomas modeli kapsamında yöneticilerin çatışma yönetimi stilleri ve tekstil işletmelerinde bir alan araştırması. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 1-19.
Sy, T., & Côté, S. (2004). Emotional intelligence: A key ability to succeed in the matrix organization. Journal of Management Development, 23(5), 437-455.
Tischler, L., Biberman, J. and McKeage, R. (2002), "Linking emotional intelligence, spirituality and workplace performance: Definitions, models and ideas for research", Journal of Managerial Psychology, Vol. 17 No. 3, pp. 203-218. https://doi.org/10.1108/02683940210423114
Turgut, Ö. (2023). Duygusal zekâ ile çatışma yönetimi ilişkisi ve bir araştırma. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Vapiwala, F. and Pandita, D. (2024), "Managing workplace interpersonal conflicts: Harnessing employees’ emotional intelligence and organizational learning", Development and Learning in Organizations, Vol. 39 No. 1, pp. 43-46. https://doi.org/10.1108/DLO-01-2024-0017
Vinickytė, I., Bendaravičienė, R., & Vveinhardt, J. (2020). The impact of emotional intelligence and intercultural competence on work productivity of volunteers in respect to age and length in volunteering. Business: Theory and Practice, 21(1), 379-390. https://doi.org/10.3846/btp.2020.11405
Wang, C. (2024). Cultivating insight and engagement: Exploring the role of Trait Emotional Intelligence in Chinese art education. Frontiers in Psychology, 15, 1372717. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2024.1372717
Warren, K. B. (2005). Differences in conflict management styles of leaders in hierarchical and congregational organizational structures. PhD Thesis, Regent University.
Wienclaw, R. A. (2021). Conflict Management. Salem Press Encyclopedia.
Winardi, M. A., Prentice, C., & Weaven, S. (2021). Systematic literature review on emotional intelligence and conflict management. Journal of Global Scholars of Marketing Science, 32(3), 372–397. https://doi.org/10.1080/21639159.2020.1808847
Wong, C. S., Law, K. S. (2002). The effects of leader and follower emotional intelligence on performance and attitude: an exploratory study, Leadership Quarterly, 13, 243-274.
Zhang, S.J., Chen, Y.Q. and Sun, H. (2015), "Emotional intelligence, conflict management styles, and innovation performance: An empirical study of Chinese employees", International Journal of Conflict Management, Vol. 26 No. 4, pp. 450-478.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 EUROASIA JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES & HUMANITIES

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.